Fenomen nasilja kod adolescenata i njegov tretman kroz religioznu prizmu

ulazak

Posljednjih dana svjedočili smo nizu događaja koji su potresli cijelo društvo. Riječ je o nasilju kao fenomenu kod adolescenata. Nije neuobičajeno da se negativne pojave uočavaju kod adolescenata, možda i zbog svoje mladosti i nezrelosti za donošenje ispravnih odluka, ali nasilje kakvo smo vidjeli ovih posljednjih dana i koje je rezultiralo žrtvama, je nešto o čemu treba brinuti.

Iz naše vjerske perspektive, smatramo da je uzrok ove pojave i drugih pojava nedostatak odgovarajućeg obrazovanja, s posebnim naglaskom na nedostatak vjeronauka, stoga, sot, prije tebe, draga kongregacijska braćo, predstavit ćemo ulogu i važnost vjere u obrazovanju, kao konkretan korak u suzbijanju ove pojave ali i kao poziv našim vlastima da što prije daju zeleno svjetlo vjeronauku u školama, tako da te pojave nemaju ovu smrtonosnu moć.

Roditeljska odgovornost

Nasilje u obitelji smatra se glavnim uzrokom nasilja među adolescentima. Fizičko i moralno zlostavljanje djece u domu odražava se na njihovo ponašanje izvan kuće. Ova prva kriva činjenica ovog fenomena razotkriva roditelja, odnosno njegova neodgovornost u pravilnom obrazovanju djeteta. Tu dolazi do izražaja uloga i važnost vjeronauka. Religija nas uči da su djeca povjerenja pa se trebamo brinuti o njima. Allahu dž.š., nas uči u Kur'anu:

„O vjernici!! Spasite sebe i svoje obitelji od požara,…” [et-Tahrim: 6]

U komentaru ovog ajeta, rekli su neki znanstvenici: obrazovati i učiti!

Poslanik Muhammed ? nas je naučio: "Svi ste pastiri i svi ćete biti ispitivani o svom stadu..." [Jednoglasni prijenos]

Pra, roditelj je na poziciji voditelja i, kao vođa treba odgovarati za svoje postupke, tako i roditelj za upravljanje obitelji i djecom.

Drugi uzrok: Materijalno obrazovanje, nego moralno-duhovno

Edukacija o ponašanju je kao hrana za zdravlje. Baš kao što pothranjenost boli, isto tako loše obrazovanje boli. Pra, nemamo uvijek posla s nepristojnim ponašanjem. Ponekad čak i blagost i pristojnost, ali ne na pravom mjestu, daju negativan učinak. jasnije, u odgoju djece danas se veći značaj pridaje materijalnoj strani: stjecanje bogatstva, školovanje za zauzimanje dobrog položaja ili posla, ne obrazovanje da bude kreposniji, dostojanstvenije, većina vjernika, više sputan zabranama. Učili smo ih cijenama jer djeca ne znaju za vrijednosti. Žele pobijediti, ne pomoći. Žele imati sve više i više, da ne uživaju u onome što imaju. Pritisak koji osjećaju često ih čini neobuzdanima, izgubi živce, stoga imamo svađe, čavrljajući, sukobi koji ponekad mogu biti jednako grubi kao ovi koji oživljavaju. Tako, ako želimo promijeniti ovu situaciju, moramo promijeniti obrazovni diskurs. Djecu moramo učiti prije svega vrijednostima i vrlinama, jer ih tako pripremamo za svaki izazov, za bilo koje stanje, za bilo koji problem. To je praksa kako su proroci obrazovali svoje sinove. To nas uči Kur'an:

“Ibrahim je ovo preporučio svojoj djeci, tako i Jacob: “O sinovi moji! Allahu me të vërtetë ka zgjedhë për ju fenë e vërtetë, dhe mos vdisni ndryshe veçse duke qenë muslimanë!” A ishit ju prezent kur Jakubit iu afrua vdekja, dhe i pyeti të bijtë: “Kënd do ta adhuroni pas meje?” – Ata u përgjigjën: “Na do ta adhurojmë Zotin tënd (i cili është) edhe Zoti i baballarëve tu: Ibrahim, Ismailit dhe Is’hakut, një Zotit të vetëm, dhe ne i bindemi vetëm Atij!počašćeni su dolaskom mjeseca u kojem čiste duše od grijeha [el-Bekare: 132-133]

T’i edukosh për të qenë besimtarë të përkushtuar nënkupton t’i edukosh për të qenë qytetarë të ndershëm sepse, siç kanë shpjeguar dijetarët, devotshmëria nuk nënkupton vetëm përmbushjen e detyrave ndaj Allahut xh.sh., por edhe ndaj njerëzve.

Mungesa e përkujdesjes shoqërore

Dhuna tek adoleshentët shfaqet edhe kur ata ndihen inferiorë ose të lënë anash. Më shumë vërehet tek jetimët, të cilët, në mungesë të prindit/prindërve ndihen pothuajse të huaj. Për ta shfryrë mllefin bëjnë veprime të këtilla të dhunshme. Këtu qëndron arsyeja pse feja për jetimin parasheh kujdes material dhe moral. Jetimi duhet të ndjehet pjesë e shoqërisë, të afrohet, të integrohet, të përkrahet. Ndryshe, keqtrajtimi fizik e emocional i jetimit është imazh i fetarisë së rreme. Allahu dž.š., reći:

“A di ti për atë që e përgënjeshtron Ditën e llogarisë (e shpërblimit)? (1) E ai është, i cili ashpër i dëbon bonjakët.” [el-Maunë: 1-2]

Ky ajet, siç kanë përmendur komentuesit, bën fjalë për atë që nga vrazhdësia e zemrës e përbuz dhe anashkalon jetimin. Për të mos lejuar një gjë të tillë, Poslanik Muhammed ?ka shpjeguar se përkujdesja për jetimin është vepër e madhe, e cila besimtarit i dhuron si shpërblim shoqërimin e tij ?në Xhenet.

Shkak i tretë: Kultura e prezantuar në media

Si shkak tjetër që çon në dhunë të të rinjve është edhe materiali kulturor që plasohet në media. Ato që janë antivlera prezantohen si vlera. Ajo që më së paku ka të bëjë me artin prezantohet si art. E bukura, e mira, e madhërishmja, janë art, por jo edhe zhveshja, lakuriqësia, drogat, armët…

Tako, këto gjëra ndikojnë në shfaqjen e sjelljeve edhe dukurive të këtilla devijuese. Për këtë shkak promotorët e shthurjes janë të kërcënuar me dënim nga Allahu xh.sh.

“Ata, të cilët dëshirojnë që te besimtarët të përhapet amoraliteti, ata i pret dënim i dhembshëm në këtë dhe në botën tjetër. Bog te blagoslovio (tajne) e ju nuk e dini.” [en-Nur: 19]

Përfundim

Nëpërmjet trajtimit të shkaqeve të dukurisë së dhunës tek të rinjtë ne mund të perceptojmë edhe rëndësinë dhe rolin që feja luan në luftimin e kësaj dhe dukurive tjera devijante. Siç mund të shohim, është një thirrje për mobilizim të gjithëmbarshëm: obitelj, krug, shoqëri, andaj edhe nga kjo perspektivë vjen thirrja që edukimi fetar të futet në sistemin arsimor, sepse kështu do të kishim prindër më të përgjegjshëm, fëmijë më të edukuar, qytetarë më të ndershëm, shoqëri më të mirë.[1])

Hutbe e përgatitur nga Kryesia e Bashkësisë Islame në Republikën e Kosovës, e mbajtur me datë 22.01.2021, në të gjitha xhamitë e Kosovës