Завет (the-vesijetu), нејзините правила и одредби во исламот (3)

Во претходниот пост зборувавме за рукнети, -столбови на волјата и нејзините услови. Во овој труд ќе зборуваме за волјата во придобивки и како да се направи волја.

Волја за придобивки

Сите исламски научници (четири правно-верски училишта- medhhebet) се согласуваат дека предметот на тестаментот исто така може да бидат различни придобивки. Со придобивките, што може да се реализира преку волјата, на Ханафиите им подразбираме разни услуги, и: станбен, користење на лизинг, користење на земјиштето или неговите приноси, насади, насади овошје и слично.

Евалуација и пресметка на придобивките

Претходно разјаснивме дека волјата е дозволена, што може да се реализира, е оној кој ја доловува вредноста на една третина од имотот на оставителот. Ако тестаментот е оставен во недвижен имот, како што се куќите, објектот, земја и слично, тогаш ова богатство се вреднува и се пресметува само по себе, а тестаментот важи во една третина од имотот. Што ако волјата е оставена во придобивки, тогаш, според лудињата Ханафи и Малики, недвижноста се вреднува и пресметува, од придобивките од кои е оставена волјата, без разлика колку долго се придобивките. И, ако недвижноста ја долови вредноста на една третина од имотот, тогаш волјата оставена од придобивките од овој имот, е валиден и реализиран, а ако недвижноста е повеќе од една третина од имотот, тогаш волјата се остварува во придобивките од само една третина од неа, на придобивките од она што е повеќе од една третина, се реализираат само доколку такво нешто дозволат наследниците. За, пресметката и евалуацијата се врши во недвижноста од која се добива, отколку во вредноста на придобивките. П.ш., ако оставителот ја оставил во аманет употребата или придобивките од еден хектар земја, додека само половина од овој хектар ја доловува вредноста на една третина од своето богатство, тогаш на оставителот му е дозволено да ги користи само придобивките од половина хектар и не повеќе.(1)

Како да ги искористите придобивките

Постојат два начина да ги искористите придобивките: Е за: За оставителот самиот да го користи недвижниот имот, чии придобивки му биле оставени во аманет,и втората; За оставителот да го изнајми тој имот, и да ги земе придобивките од нејзината кирија за себе. Како да се користат придобивките оставени во тестаментот варира во зависност од тоа како е дефинирано во тестаментот. Ако оставителот во својата волја не навел некој посебен начин за користење на придобивките, тогаш, со согласност на сите научници, оставителот има право да ги користи придобивките на каков било начин што сака, користете ги сами додека живеете дома, или работа на земјиштето итн., или да го дадете под закуп на некој друг и искористете ја нивната кирија. Што ако оставителот одлучил на оставителот како да ги искористи придобивките, тогаш оставителот мора да се придржува до пропишаниот начин. Ако п.ш., ако оставителот оставил тестамент, оставителот има право сам да живее во таа куќа и да не го издава на друг. ДОДЕКА, спротивната, ако го оставил во аманет употребата на закупот, тогаш, се разбира, тој има право да престојува во него самиот.(2)

Време на искористување за придобивки

Ако во тестаментот е определено време оставено од придобивките, стр.ш. од почетокот на оваа година до крајот на годината, тогаш на оставителот му е дозволено да ги користи придобивките само во тоа време. Ако распределеното време помине пред да почине оставителот, тогаш волјата станува неважечка и не се остварува. Што ако помина дел од даденото време пред да почине оставителот, тогаш му е дозволено да ги користи придобивките во преостанатото време. ДОДЕКА, ако волјата за придобивки одредила неопределено време, како една година, без да се спомене која година, тогаш тој период започнува од времето на поделбата на имотот. Вреди да се напомене дека сопственикот на недвижен имот, чии придобивки се оставаат во аманет, не е дозволено дејствување со недвижен имот, и: промена, продажба на слични, во текот на времето на волјата. И секое дејство во овој случај е поврзано со дозвола на оставителот. Исто така, вреди да се напомене дека во рамките на волјата за придобивки може да се смета и доделувањето на некои права-можности. П.ш. право на пристап до вода, за негово пренесување преку канали, право- можноста за надминување на слични.

Завршување на тестаментот за придобивки

Тестаментот за корист истекува - се прогласува за неважечки во овие случаи:
а) Ако определениот период на корист истече пред да почине оставителот.
б) Ако оставителот умре пред да започне времето на користење на придобивките, бидејќи придобивките оставени по волја не се наследуваат.
в) Ако оставителот се откаже од правото да ги користи придобивките, и ова право им го препушта на наследниците, дали со надомест или без него.

Случаи кога оставителот не може да ги искористи придобивките

1. Ако оставителот не може да ги искористи придобивките поради попречување на еден или повеќе наследници. Во овој случај, соговорниците на оставителот се должни да му надоместат на оставителот вредноста на придобивките онолку долго колку што тоа е определено со волјата.. Истото се прави и во случај кога оставителот не може да ги искористи придобивките поради спреченоста на сите наследници. За, сите наследници се должни да му ја надоместат вредноста на придобивките. Во двата случаи, на оставителот не му е дозволено да бара друго време за да ги искористи придобивките, по одреденото време.
2. Ако оставителот не е во состојба да ги искористи придобивките од други причини освен опструкција од страна на наследниците. Во овој случај наследниците немаат никаква обврска кон него.(3)

Начинот на остварување на волјата

Ако наследството на оставителот е сите присутно и ниеден дел од него не недостасува, ниту пак е позајмен на некој друг, тогаш волјата се остварува од целиот имот, без разлика дали тестаментот е парична вредност или недвижен имот. За, се пресметува целото наследство и оставителот го остварува своето право по волја во износ од една третина од целиот имот. ДОДЕКА, ако е присутен дел од наследството на оставителот, а остатокот недостасува, или е задолжен, тогаш начинот на извршување на тестаментот варира во зависност од ситуацијата и состојбата, како што следи.

Постапка во случаи кога дел од наследството-имотот не е присутен-недостасува, или е задолжен:

1. Доколку волјата е одредена во парична вредност, si p.sh. зборот доаѓа илјада евра, потоа оценети и пресметани, и ако оваа мулти-волја ја долови вредноста на една третина од имотот што е присутен, тогаш волјата се остварува од имотот што е присутен. Се смета дека постапувањето на овој начин не им наштетува на наследниците, бидејќи им остануваат две третини од богатството што е присутно. И ако паричната вредност оставена од тестаментот е повеќе од една третина од имотот што е присутен, тогаш оставителот добива само една третина од имотот што е присутен, а остатокот им припаѓа на наследниците. И од секој дел од имотот што недостасува, која се враќа, оставителот должи една третина од тоа. Ова се прави с until додека оставителот не ја исполни својата волја.
2. Ако тестаментот е определен за одредени недвижности, и. стр.ш. волја за посебна куќа, посебно земјиште или плантажа, тогаш, според Ханафиите, оставителот ја остварува волјата од назначениот недвижен имот во вредност од една третина од имотот што е присутен, а остатокот од назначениот недвижен имот останува во тек. И, од секој дел од вратениот имот, оставителот добива од назначениот преостанат недвижен имот вредноста на една третина од вратениот имот. Ова е направено додека оставителот не ги заврши сите недвижности наведени во тестаментот. Што ако имотот не е присутен, изгубено-уништено, тогаш остатокот од назначениот недвижен имот станува сопственост на наследниците.(4)
3. Доколку волјата е определена за одреден тип на имот, si p.sh. ќе за една третина од комерцијалните стоки, или тестамент за една третина од долговите позајмени кон трговците итн., во овој случај, ако имотот за кој е оставен тестамент, е присутна, оставителот го добива својот дел од една третина од тоа, ако вредноста на тестаментот е дури една третина од него-видот на имотот што е присутен. Што ако вредноста на тестаментот е повеќе од една третина од имотот што е присутен, тогаш оставителот добива една третина од видот на имотот што е присутен, а остатокот им припаѓа на наследниците. И од секој дел од имотот што се враќа, оставителот добива од одреден тип на имот оставен, вреди една третина од тоа – на имотот што се враќа. Ова се прави с until додека оставителот не ја исполни својата волја врз тој вид имот.
4. Ако тестаментот не е доделен на одреден тип на имот. Во овој случај, со согласност на сите научници (правно-верски училишта-лудаци), оставителот е заеднички член со наследниците на целиот имот, што е присутно, а што недостасува или се должи. Завештателот добива една третина од имотот што е присутен (ако тестаментот вреди една третина од имотот), и една третина од секој дел од имотот вратен. Ова се прави додека оставителот не го заврши својот дел од тестаментот. (следи)

1) Според шафијскиот и ханбали мехаб, пресметката и проценката на волјата за придобивки се врши во вредноста на придобивките оставени во тестаментот, а не недвижниот имот од кој има корист.. Ханбалиите имаат друго објаснување за оваа работа. (Ших: Ел-Фих ел-Ислами ве едилетуху, проф.др.Вебет Ез зухејли, с.10, f.7522-7525, бот.4.2002 година, Дарул Фикр, Димешк.
2) Редул мухтар ала ед-дурил мухтар, Мухамед Емин-Ибн Абидин , с.10, f.397 399, бот.2.2003 година, Дарул пол ел-илмијету, Бејрут. Според Шафиите и Ханбалисите, оставителот има право да ги користи придобивките оставени во тестаментот на кој било начин што тој сака., користете ги сами или изнајмете ги, без оглед на волјата на оставителот. (Ших: Ел-Фих ел-Ислами ве едилетуху, проф. др.Вехбет Ез-зухејли, f.7526-7527).
3) Според Шафиите, ако оставителот не е во можност да ги искористи придобивките поради спреченоста на сите наследници, оставителот има право да избере друго време за користење на недвижноста, чии придобивки му биле оставени во аманет, или бараат компензација за вредноста на придобивките. Што ако оставителот не може да ги искористи придобивките поради оставителот, si.p.sh. ако оставителот го изнајмил објектот за одреден временски период, чии придобивки се оставаат во аманет, и починал пред крајот на рокот за закуп. Или тој не е во состојба да ги искористи придобивките од лични причини, si.p.sh. е во странство или е во затвор. Во овој случај оставителот има право да користи недвижен имот, чии придобивки му биле оставени во аманет, во друго време. (Да таму, f.7529-7535.).
4) Според malikinjve, во овој случај тоа е направено како во првиот случај. Завештателот го добива уделот на назначениот недвижен имот во вредност од една третина од имотот што е присутен, а остатокот од недвижноста влегува во сопственост на наследниците. Тие мислат дека делот што останува во тек на дадениот недвижен имот ја одложува поделбата на наследството, а доцнењето може да им наштети на наследниците. ДОДЕКА, по влегувањето на остатокот од определениот недвижен имот во сопственост на наследниците, не е оштетен ниту оставителот. Бидејќи тој ќе биде компензиран за вредноста на преостанатиот недвижен имот со земање на една третина од секој дел од имотот што се враќа, додека не ја заврши својата волја. (Ших: Ел-Фих ел-Ислами ве едилетуху, проф.др.Вебет Ез-зухејли, f.7550-7551).

Г -дин. Фитим Гаши